Sonata Arctica: „Przede wszystkim chodzi o dobrą zabawę” #wywiad

Niedawno zaczęliście europejską trasę. Jak się czujesz na początku tej długiej podróży?

Pasi Kauppinen: Wspaniale! Dziś gramy piąty koncert trasy w Oslo, w Vulkan Arena (rozmawialiśmy 16 września przyp. red). Mamy za sobą sporo występów na letnich festiwalach, które były fantastyczne. Ostatni zagraliśmy trzy tygodnie temu i nasza obecna trasa jest kontynuacją tego procesu. Cały zespół jest dobrze przygotowany na kolejne koncerty.

Wasz najnowszy album „Clear Cold Beyond” mocno mną poruszył. Mam wrażenie, że jest on swego rodzaju powrotem do brzmienia zespołu z pierwszych płyt. Chyba jest tam więcej „magii” niż na poprzednich wydawnictwach.

Pasi Kauppinen: (Śmiech) Więcej magii? To dobrze, że tak sądzisz. Tak, w jakiś sposób wróciliśmy do korzeni. Myślę, że złożyło się na to kilka powodów. Po pierwsze, warto wspomnieć, że nasza poprzednia płyta, „Talviyö” miała być w zamyśle bardzo rockowym albumem. Wyszła jednak trochę łagodniej i gdy byliśmy w trasie koncertowej promującej tę płytę, uderzył Covid i wszystko się zatrzymało. Następnie nagraliśmy dwa akustyczne albumy (Acoustic Adventures – Volume One i Volume Two przyp. red). Kiedy świat znów się „otworzył” po pandemii wyruszyliśmy w roczną trasę koncertową z tymi płytami i nawet nie pamiętam w tej chwili, ile zagraliśmy koncertów, bo było ich tak wiele. Następnie przyszedł czas na trasę z okazji 25-lecia zespołu. Setlista na jubileuszowe koncerty zawierała utwory z całej kariery zespołu i po ich zakończeniu podjęliśmy decyzję, że czas zacząć pracę nad nową muzyką.

Bardzo lubię wasze akustyczne albumy. Sam gram na gitarze i wasza twórczość jest niezwykle inspirująca.

Pasi Kauppinen: Dzięki! Bardzo miło to słyszeć! Również jestem bardzo zadowolony z ich brzmienia.

Jesteś w zespole już ponad 10 lat. Czy Twoja rola sprowadza się tylko do odgrywania partii basu, czy masz również wkład w kompozycje? A może przydaje się Twoje doświadczenie jako inżyniera dźwięku i producenta?

Pasi Kauppinen: Jeśli chodzi o muzykę, jak i teksty, to głównym twórcą jest Tony (Kakko, lider i wokalista zespołu przyp. red). To on przygotowywał cały materiał już w czasie pandemii. Kiedy Tony ma już gotowe utwory w wersjach demo przesyła je nam, a następnie razem omawiamy ich kształt, ćwiczymy, po czym wchodzimy do studia i nagrywamy. Myślę, że wszyscy w zespole jesteśmy równi, jeśli chodzi o pracę nad piosenkami i każdy daje z siebie tyle samo. Jednak głównym twórcą niezmiennie jest właśnie Tony.

Moje kolejne pytanie może zabrzmieć trochę nietypowo. Kto w Sonata Arctica jest największym fanem gry w szachy? Pytam w kontekście utworu „Shach-Mat” z ostatniej płyty?

Pasi Kauppinen: (Śmiech) Nie jestem pewien kto jest największym fanem tej gry. Ale ciekawe pytanie.

Kolejne dotyczy również piosenki z „Clear Cold Beyond”, a mianowicie „Dark Empath”. Czy to część tworzonej przez Was „Sagi Caleba”?

Pasi Kauppinen: Zgadza się. Kiedy mieliśmy gotowe demo tej piosenki, było w niej dużo różnorodnych wpływów. Jednak gdy nabrała ostatecznego kształtu, zabrzmiała zupełnie inaczej, jednak niemniej fantastycznie. Jest powiązana z poprzednimi piosenkami dotyczącymi Caleba i jego historii.

A co byś powiedział, gdyby cała ta historia o Calebie wymyślona przez Tonyego doczekała się adaptacji w postaci serialu na Netfliksie?

Pasi Kauppinen: Myślę, że to byłoby świetne. Czekamy zatem na znak od Netfliksa i zrobimy naprawdę fajny serial! (śmiech).

Bardzo podoba mi się również wasza wersja utworu „Toy Soldiers”, która jest bardzo ciekawym smaczkiem na nowej płycie.

Pasi Kauppinen: To również pomysł Tony’ego. W całej swojej karierze Sonata Arctica nagrała trochę coverów. Na przestrzeni ostatnich ośmiu-dziesięciu lat również lubiliśmy grać cudze utwory. Teraz chcieliśmy zrobić coś z klimatu muzyki pop lat osiemdziesiątych. Wyszło to bardzo naturalnie. Nasza wersja „Toy Soldiers” to absolutnie nie jest cover metalowy. Sam mam problem z tym żeby jakkolwiek ją zaszufladkować, ale brzmi bardzo chwytliwie.

Słuchając wielu coverów wykonywanych przez zespoły z Finlandii każdy brzmi dla mnie unikatowo i fenomenalnie. Wspomnę chociażby o Ensiferum, które przerobiło „Bamboleo”, Children of Bodom z „Oops! I did it again!” czy ostatnio Korpiklaani w utworze „Gotta Go Home” od Boney M.

Pasi Kauppinen: Ostatniej z piosenek, którą wymieniłeś, jeszcze nie słyszałem. Muszę nadrobić. Ale faktycznie coś w tym jest, że te utwory nabierają „nowego życia” gdy zostają przerobione.

Czy w takim razie, Twoim zdaniem, dobrze jest gdy metal nie jest do końca poważny i potrafi pokazać swoją „wyluzowaną” stronę?

Pasi Kauppinen: Oczywiście, że tak. Na tym polega sztuka, że nie może być w stu procentach poważna. Tu przede wszystkim chodzi o dobrą zabawę, a nie sztywne trzymanie się poważnych zasad.

Słucham fińskiej sceny metalowej od ponad piętnastu lat i ostatnio zastanawiałem się nad tym, że w każdym zespole z twojego kraju tkwi jakieś magiczne „coś”, co sprawia, że już po chwili wiadomo, że dana grupa jest właśnie z Finlandii. Zgadzasz się z tym?

Pasi Kauppinen: Tak. Duży wpływ na to miał chociażby Mikko Karmila z Finnvox Studios w Helsinkach. Jest to producent, realizator dźwięku oraz człowiek odpowiedzialny za miks i mastering. To właśnie Mikko w latach dziewięćdziesiątych czy dwutysięcznych miał i ma w dalszym ciągu wpływ na brzmienie wielu zespołów z Finlandii i nie tylko (Mikko Karmila jest odpowiedzialny za albumy takich zespołów jak chociażby Amorphis, Children of Bodom, Nightwish czy Kotiteollisus przyp. red). To w dużej mierze jego zasługa. Stąd pewnie twoje skojarzenia względem typowo „fińskiego brzmienia” (śmiech).

Korzystając z okazji, że rozmawiamy mam ostatnie pytanie. Czy metal w Finlandii jest doceniany przez rząd i opinię publiczną tak jak ma to miejsce w Szwecji czy Norwegii? Czy jednak wygląda to inaczej?

Pasi Kauppinen: To ciekawe pytanie, które wymagałoby złożonej odpowiedzi. Wszystko ma swój początek we wczesnych latach dziewięćdziesiątych, kiedy zespół Stratovarius mocno popchnął naprzód fińską muzykę metalową. Za nim zaczęły powstawać kolejne grupy. W 2006 roku Lordi wygrało festiwal Eurowizji i wszyscy zaczęli jeszcze szerzej mówić o muzyce i doceniać fińskie zespoły. W tej chwili muzyka metalowa w Finlandii jest bardzo popularna, nawet jeśli nie jest częścią mainstreamu.

Dziękuję bardzo za rozmowę i powodzenia na trasie!

Pasi Kauppinen: Ja również dziękuję i pozdrawiam serdecznie!

Rozmawiał: Michał Drab